दसु जुयाः न्ह्यानाच्वंगु मां पुचः
शीला साय्मि
२०५२ सालय् येँया गोफः त्वालय् च्वंगु स्थानीय युथ कर्नर क्लबया ग्वसालय् छगू प्रौढ कक्षा न्ह्यात। उकी ३० म्ह प्रौढतय्सं गुला तक अनौपचारिक कक्षा काःगु खः। उगु कक्षाया निंतिं क्लबया दुजः गुहेश्वरी श्रेष्ठं 'शहरी गरीबहरुको लागि समाज' धइगु संस्थापाखें सफू, शिक्षकपिंत भत्ता लगायत मेमेगु ग्वाहालि नं बियादीगु खः। थ्व बाहेक क्लबं इलय्ब्यलय् सैलुन, सिलाई-बुनाई, कम्पोष्ट साः दयेकेगु, म्हुकंचा पीगु थेंज्याःगु सीपमुलक तालिम नं बीगु यानाच्वंगु दु ।
स्वीदँनिसें न्हय्दँ दुपिं गृहणी मिस्तय्त नं उगु कक्षां तसकं आकर्षित याःगु जुयाच्वन। तसकं न्ह्यइपुगु लकसय् कक्षा जुयाच्वंगु कारणं कक्षा लिपा नं सहभागीत बाया वने मं मदु। उकिं त्वाःया तःकेहेँपिं सदां नापं च्वने फइ कथं छगू पुचः स्वन। उगु पुचलं थःके दुगु भचा भचा ध्यबा लगानी यानाः थःत मालीबलय् त्यासा कायेगु कथं छगू सहकारीया रुपय् ३०,००० दां मुंकल। लिपा संस्थायात छगू नां नं बीमाःगु जुयाः सहलह यानाः "मां पुचः" धकाः २०५२ साल जेष्ठ २ गते नीस्वन ।
प्रौढ कक्षा लगायत थीथी तालिम काःपिं थ्व ५० म्ह मिसापिं दुजःतय्सं थःके मुनाच्वंगु ध्यबा छ्यलाः उकिं आम्दानी दयेकेगु बिचाः यात। थथे जूसा छेँय् सुम्क च्वने नं माली मखु। मिजंतय्के नं ल्हाः फये माली मखु। उकिया लागिं थःगु छेँ नं त्वःते म्वाःगु व सकस्यां याये नं सःगु छगू हे जक ज्या "नसा त्वँसा ज्वरे यायेगु" वय्कःपिंसं न्ह्याकादिल ।
२०५५ सालय् कृष्णदेवी महर्जन, मोहनदेवी डंगोल, ज्ञानी बज्राचार्य लगायत च्याम्ह मांपिंसं तुच्चा ज्वरे यानाः क्लबया मिटिङ्ग जुइबलय् व थःपिनिगु हे मां पुचःया मिटिङ्ग जुइबल नकेगु चीधंगु ज्या न्ह्याकल। लिपा थुकिया गुहेश्वरी श्रेष्ठं हःपाः बियादिल। वय्कलं थम्हं म्हसिउगु अफिस, क्लब, गैसस ज्याकू आदि थासय् स्वापू तयाः अन नं तुच्चाया निंतिं अर्डर कायेका बिल। विस्तारं त्वालय् व मेमेपिंसं नं अर्डर बीगु याना हल। क्वथा छकुती जक ज्वरे यानाः थाय्थासय् यंकेबलय् सुनानं खनी ला धइगु मछाःपहः धाःसा वय्कःपिंके दुगु जुयाच्वन। ज्या बढे जूलिसे आम्दानी नं दयावल। मेमेपिं पासापिं नं समावेश जुजुं वल। प्रचार यक्व जुयावंसेंलि न्हापा सेवां जक यानाच्वंगु थ्व ज्यां लिपा व्यावसायिक रुप हे कया यंकल।
अनंलि थुकियात व्यवस्थित रुपं हे व्यवसायकीकरण याये कथं २०६४ सालय् घरेलु उद्योगय् "मां पुचः गोफल क्याटरिङ्ग सेवा" धकाः संस्था हे दर्ता यात। आः थुगु संस्थां निता ज्या यानाच्वंगु, छता आर्थिक कालबिलया ज्या, मेता क्याटरिङ्ग सेवा। न्हापांगुली ५० म्ह दुजः दुसा लिपांगुली ४० म्ह दुजःत सक्रिय जुयाच्वंगु दु। क्याटरिङ्ग सेवापाखें ६० दँ दुपिं मांपिं तकं तक दुथ्यानाच्वंगु दु ।
आः थ्व पुचलं अर्डर कथं अफिस अफिसय् तुच्चा उपलब्ध याकेगुनिसें नखत्या, पिकनिक, इहिपा, कय्तापुजा, जंक्व, बाःर्हाः, पूजा, जन्मन्हि आदिया भ्वय् ज्वरे यानाः नकेगु तकया ज्या यानाच्वंगु दु। पिकनिक वनीपिनि लागिं स्वनिगःया सुन्दरीजल, त्रिभुवनपार्क, सूर्यविनायक, पकनाय्ज्वः, दक्षिणकाली थेंज्याःगु थासय् वनाः तकं थ्व पुचलं नसा ज्वरे याना बिउ। पुचलय् ज्वरे याइपिं जक मखु, लैकाः च्वनीपिं व चिप सिलीपिं तकं मिसापिं हे जुयाच्वंगु खनीबलय् भ्वय् वइपिं नापं अजूचाः। अले गुलिं भ्वय् वःपिंसं अजूचायाः थःपिनि छेँय् भ्वय् न्यायेकेत नं वय्कःपिंत हे सःतेगु धकाः अन हे जानकारी कायेगु ज्या नं याइगु। ज्या याइपिं मिस्त जक जुइगुलिं हुल हुज्जत मजुइगु, अय्लाः त्वनाः दुःख मबीगु, लैकाः चीगु झंझट मदइगु आदि कारणं मां पुचःयात सःतल कि भ्वय्थुवाः नं ढुक्क जुइगु। चिचीधंगु भ्वय् नापं न्यासः खुसः मनू दइगु भ्वय् तकं वय्कःपिंसं याउँक नकेगु यानाच्वंगु दु ।
पुचलय् सुं हे नायः नकिं धइगु मदु। सकलें मांया दर्जाय् समान दु। ज्या वनेबलय् नं सकसितं चक्रीय प्रणाली कथं पालंपाः छ्वयेगु याइ। सुयां लिमलाःसा जक मेपिं वनेगु नियम दु। ज्या सिधल धायेव सकसितं बराबर ध्यबा जुइक ध्यबा इना बी। उकिं ल्वापु नं यायेम्वाः। न्हापा मछाः धकाः ज्या मयाःपिं नं थौंकन्हय् फुर्तिसाथ जिगु पाः गबलय् वइ धकाः न्यं वइपिं जुइधुंकल ।
थौंकन्हय् मां पुचलं क्याटरिङ्गया ख्यलय् छगू धेंधेंबल्लाः हे याइगु संस्था कथं थाय् काये धुंकूगु दु। स्वापूया निंतिं १०-५ चालीगु ज्याकू हे चायेकातःगु दु। भ्वय् ज्वरे यायेत अलग हे छेँ कयातःगु दु। अथे हे सम्पर्कय् च्वनीम्ह, लेखा, सहयोगी आदि नापं यानाः सुइम्हेसित तलब हे नकाः तयातःगु दु ।
न्हापा भचाभचा जक थलबल तयाः ज्या न्ह्याकूपिं मां पुचःयाके थौंकन्हय् भाडाकुडा जक हे २ लाख बराबरया दयेधुंकूलसा लागत कारोवार लखौं तका थ्यनेधुंकल।
मांपुचःया थज्याःगु ज्याय् सरिक जुयाः छेँय् मिजंतय्के ल्हाः फये म्वाःगु, म्वाःमदुगु खँ ल्हाना जुइगु फुर्सद मदया वंगु, मस्तय् निंतिं निगः प्यंगः मुंक फुगु, पासापिंनापं च्वने दयाः न्ह्यइपुसे च्वनीगु, थःगु नं अफिस दु धकाः न्हाय् धस्वाके दुगु व आर्थिक स्तर नं बांलाना वःगु खँ उकिया दुज गंगा महर्जनं कनादिल। वय्कलं धयादी, 'वास्तवय् यात धाःसा मिस्तय्सं जक छु याये मफु धइगु खँया छगू दसु हे मां पुचः धाःसां जिउ ।'
आः मां पुचःपाखें थः दथुं हे कचामचा बुइकेगु झ्वलय् न्हू पुचः सिलाई-बुनाई ज्या, नःलि मिसा पुचः धकाः लजगा पुचः नं स्वने धुंकूगु दु। लिसें त्वाः, चुक यचुपिचु यायेगु, हिति, मत तयेगु व मेमेगु विकास निर्माणया ज्याय् ग्वाहालि यायेत छगू सामाजिक कोष नं नीस्वंगु दु। उलि जक मखु पिनें वइपिं मिस्त च्वनेगु निंतिं छगू छात्रावास भवन समेत कयातःगु दु गुकी न्हिछिया झितका दां पूसा गाः। मां पुचः स्थानीय यूथ कर्नर क्लबया संरक्षणय् दु ।
२०५२ सालय् येँया गोफः त्वालय् च्वंगु स्थानीय युथ कर्नर क्लबया ग्वसालय् छगू प्रौढ कक्षा न्ह्यात। उकी ३० म्ह प्रौढतय्सं गुला तक अनौपचारिक कक्षा काःगु खः। उगु कक्षाया निंतिं क्लबया दुजः गुहेश्वरी श्रेष्ठं 'शहरी गरीबहरुको लागि समाज' धइगु संस्थापाखें सफू, शिक्षकपिंत भत्ता लगायत मेमेगु ग्वाहालि नं बियादीगु खः। थ्व बाहेक क्लबं इलय्ब्यलय् सैलुन, सिलाई-बुनाई, कम्पोष्ट साः दयेकेगु, म्हुकंचा पीगु थेंज्याःगु सीपमुलक तालिम नं बीगु यानाच्वंगु दु ।
स्वीदँनिसें न्हय्दँ दुपिं गृहणी मिस्तय्त नं उगु कक्षां तसकं आकर्षित याःगु जुयाच्वन। तसकं न्ह्यइपुगु लकसय् कक्षा जुयाच्वंगु कारणं कक्षा लिपा नं सहभागीत बाया वने मं मदु। उकिं त्वाःया तःकेहेँपिं सदां नापं च्वने फइ कथं छगू पुचः स्वन। उगु पुचलं थःके दुगु भचा भचा ध्यबा लगानी यानाः थःत मालीबलय् त्यासा कायेगु कथं छगू सहकारीया रुपय् ३०,००० दां मुंकल। लिपा संस्थायात छगू नां नं बीमाःगु जुयाः सहलह यानाः "मां पुचः" धकाः २०५२ साल जेष्ठ २ गते नीस्वन ।
प्रौढ कक्षा लगायत थीथी तालिम काःपिं थ्व ५० म्ह मिसापिं दुजःतय्सं थःके मुनाच्वंगु ध्यबा छ्यलाः उकिं आम्दानी दयेकेगु बिचाः यात। थथे जूसा छेँय् सुम्क च्वने नं माली मखु। मिजंतय्के नं ल्हाः फये माली मखु। उकिया लागिं थःगु छेँ नं त्वःते म्वाःगु व सकस्यां याये नं सःगु छगू हे जक ज्या "नसा त्वँसा ज्वरे यायेगु" वय्कःपिंसं न्ह्याकादिल ।
२०५५ सालय् कृष्णदेवी महर्जन, मोहनदेवी डंगोल, ज्ञानी बज्राचार्य लगायत च्याम्ह मांपिंसं तुच्चा ज्वरे यानाः क्लबया मिटिङ्ग जुइबलय् व थःपिनिगु हे मां पुचःया मिटिङ्ग जुइबल नकेगु चीधंगु ज्या न्ह्याकल। लिपा थुकिया गुहेश्वरी श्रेष्ठं हःपाः बियादिल। वय्कलं थम्हं म्हसिउगु अफिस, क्लब, गैसस ज्याकू आदि थासय् स्वापू तयाः अन नं तुच्चाया निंतिं अर्डर कायेका बिल। विस्तारं त्वालय् व मेमेपिंसं नं अर्डर बीगु याना हल। क्वथा छकुती जक ज्वरे यानाः थाय्थासय् यंकेबलय् सुनानं खनी ला धइगु मछाःपहः धाःसा वय्कःपिंके दुगु जुयाच्वन। ज्या बढे जूलिसे आम्दानी नं दयावल। मेमेपिं पासापिं नं समावेश जुजुं वल। प्रचार यक्व जुयावंसेंलि न्हापा सेवां जक यानाच्वंगु थ्व ज्यां लिपा व्यावसायिक रुप हे कया यंकल।
अनंलि थुकियात व्यवस्थित रुपं हे व्यवसायकीकरण याये कथं २०६४ सालय् घरेलु उद्योगय् "मां पुचः गोफल क्याटरिङ्ग सेवा" धकाः संस्था हे दर्ता यात। आः थुगु संस्थां निता ज्या यानाच्वंगु, छता आर्थिक कालबिलया ज्या, मेता क्याटरिङ्ग सेवा। न्हापांगुली ५० म्ह दुजः दुसा लिपांगुली ४० म्ह दुजःत सक्रिय जुयाच्वंगु दु। क्याटरिङ्ग सेवापाखें ६० दँ दुपिं मांपिं तकं तक दुथ्यानाच्वंगु दु ।
आः थ्व पुचलं अर्डर कथं अफिस अफिसय् तुच्चा उपलब्ध याकेगुनिसें नखत्या, पिकनिक, इहिपा, कय्तापुजा, जंक्व, बाःर्हाः, पूजा, जन्मन्हि आदिया भ्वय् ज्वरे यानाः नकेगु तकया ज्या यानाच्वंगु दु। पिकनिक वनीपिनि लागिं स्वनिगःया सुन्दरीजल, त्रिभुवनपार्क, सूर्यविनायक, पकनाय्ज्वः, दक्षिणकाली थेंज्याःगु थासय् वनाः तकं थ्व पुचलं नसा ज्वरे याना बिउ। पुचलय् ज्वरे याइपिं जक मखु, लैकाः च्वनीपिं व चिप सिलीपिं तकं मिसापिं हे जुयाच्वंगु खनीबलय् भ्वय् वइपिं नापं अजूचाः। अले गुलिं भ्वय् वःपिंसं अजूचायाः थःपिनि छेँय् भ्वय् न्यायेकेत नं वय्कःपिंत हे सःतेगु धकाः अन हे जानकारी कायेगु ज्या नं याइगु। ज्या याइपिं मिस्त जक जुइगुलिं हुल हुज्जत मजुइगु, अय्लाः त्वनाः दुःख मबीगु, लैकाः चीगु झंझट मदइगु आदि कारणं मां पुचःयात सःतल कि भ्वय्थुवाः नं ढुक्क जुइगु। चिचीधंगु भ्वय् नापं न्यासः खुसः मनू दइगु भ्वय् तकं वय्कःपिंसं याउँक नकेगु यानाच्वंगु दु ।
पुचलय् सुं हे नायः नकिं धइगु मदु। सकलें मांया दर्जाय् समान दु। ज्या वनेबलय् नं सकसितं चक्रीय प्रणाली कथं पालंपाः छ्वयेगु याइ। सुयां लिमलाःसा जक मेपिं वनेगु नियम दु। ज्या सिधल धायेव सकसितं बराबर ध्यबा जुइक ध्यबा इना बी। उकिं ल्वापु नं यायेम्वाः। न्हापा मछाः धकाः ज्या मयाःपिं नं थौंकन्हय् फुर्तिसाथ जिगु पाः गबलय् वइ धकाः न्यं वइपिं जुइधुंकल ।
थौंकन्हय् मां पुचलं क्याटरिङ्गया ख्यलय् छगू धेंधेंबल्लाः हे याइगु संस्था कथं थाय् काये धुंकूगु दु। स्वापूया निंतिं १०-५ चालीगु ज्याकू हे चायेकातःगु दु। भ्वय् ज्वरे यायेत अलग हे छेँ कयातःगु दु। अथे हे सम्पर्कय् च्वनीम्ह, लेखा, सहयोगी आदि नापं यानाः सुइम्हेसित तलब हे नकाः तयातःगु दु ।
न्हापा भचाभचा जक थलबल तयाः ज्या न्ह्याकूपिं मां पुचःयाके थौंकन्हय् भाडाकुडा जक हे २ लाख बराबरया दयेधुंकूलसा लागत कारोवार लखौं तका थ्यनेधुंकल।
मांपुचःया थज्याःगु ज्याय् सरिक जुयाः छेँय् मिजंतय्के ल्हाः फये म्वाःगु, म्वाःमदुगु खँ ल्हाना जुइगु फुर्सद मदया वंगु, मस्तय् निंतिं निगः प्यंगः मुंक फुगु, पासापिंनापं च्वने दयाः न्ह्यइपुसे च्वनीगु, थःगु नं अफिस दु धकाः न्हाय् धस्वाके दुगु व आर्थिक स्तर नं बांलाना वःगु खँ उकिया दुज गंगा महर्जनं कनादिल। वय्कलं धयादी, 'वास्तवय् यात धाःसा मिस्तय्सं जक छु याये मफु धइगु खँया छगू दसु हे मां पुचः धाःसां जिउ ।'
आः मां पुचःपाखें थः दथुं हे कचामचा बुइकेगु झ्वलय् न्हू पुचः सिलाई-बुनाई ज्या, नःलि मिसा पुचः धकाः लजगा पुचः नं स्वने धुंकूगु दु। लिसें त्वाः, चुक यचुपिचु यायेगु, हिति, मत तयेगु व मेमेगु विकास निर्माणया ज्याय् ग्वाहालि यायेत छगू सामाजिक कोष नं नीस्वंगु दु। उलि जक मखु पिनें वइपिं मिस्त च्वनेगु निंतिं छगू छात्रावास भवन समेत कयातःगु दु गुकी न्हिछिया झितका दां पूसा गाः। मां पुचः स्थानीय यूथ कर्नर क्लबया संरक्षणय् दु ।
http://www.nepalmandal.com/content/12489.html
No comments:
Post a Comment